Muhtemelen anneniz ve babanız evlenirken satın aldıkları beyaz eşyaları görmüşsünüzdür. 20 yıl 25 yıl boyunca kullanılan bu makinelerin ardından yeni nesil makineler hayatımıza girdi ve 5 ile 10 yıl arasında değişen bir değiştirme döngüsü başladı. Peki nasıl oldu da teknoloji ilerlerken beyaz eşyalar vb. ürünlerin kaliteleri düştü? İşte sizin için “Planlı eskitme nedir?” sorusunun cevabı…
Planlı eskitme nedir?
Haberimizin giriş kısmında da bahsettiğimiz gibi eski çamaşır makinelerini düşünün. Evet belki yeni nesil ürünler kadar az enerji tüketmiyorlar fakat bu ürünlerin onlardan çok daha kaliteli olduğu aşikar. Hatta şöyle bir örnek verelim durumu fark edebilmeniz açısından eski beyaz eşyalar yıllar geçse de pas yumağı haline gelmiyorlar. Fakat yeni nesil makineler sekiz dokuz yaşındayken bile pas atmaya başlıyorlar.
Bu durum sadece beyaz eşya üzerinde geçerli değil. Eski telefonları hatırlayın. Mesela Nokia 3310. Nasıl bu kadar sağlam olabilir ki? Hiçbir şekilde kırmanın mümkün olmadığı bir telefondan bahsediyoruz. Ancak aradan geçen yıllar elimizde çok daha hassas ve narin cihazların olmasını sağladı. Bu durumun genel ismine planlı eskitme adını veriyoruz.
Şöyle düşünün bir ampul üreticisisiniz. Ancak o kadar kaliteli ampuller satıyorsunuz ki bu ürünler 30-40 sene kullanılabiliyor. Bu durumda ilk başta sattığınız ürünün arkasından aynı müşterinin tekrar ampul alması için en iyi ihtimalle 15 yılın geçmesi gerekiyor. Sizce bu durum ne kadar karlı?
Markalar bu sebeple eski dönemlerde kendi aralarında imzaladıkları bir anlaşma ile “planlı eskitme” modelini başlattı. Bu model ile birlikte kullanıcılar düzenli aralıklarla ürün değişimi yapmak zorunda kaldı ve aslında sürekli gelir modeli oluşturdular. İşte bu yüzden elinizdeki akıllı cihazlar “daha zarif tasarımlar” uğruna daha hassas hale geldi, güncelleme desteklerinde sıkıntılar yaşandı. Beyaz eşyalarınız bu sebeple hızlı eskiyor.